Kan vitamine D je risico op boezemfibrilleren verlagen? Een blik op de link tussen een gezond hart en vitamine D
Onderzoekers benadrukken steeds meer het belang van vitamine D voor de gezondheid van het hart. Recente studies suggereren dat voldoende vitamine D kan helpen het risico op boezemfibrilleren te verlagen. Een tekort aan deze vitamine is mogelijk een risicofactor voor het ontwikkelen van boezemfibrilleren. Voor risicogroepen, zoals mensen met hoge bloeddruk, kan voldoende vitamine D de gezondheid van het hart bevorderen.
Belangrijke punten:
- Het op peil houden van voldoende vitamine D, is gekoppeld aan een lager risico op boezemfibrilleren en kan vooral nuttig zijn voor mensen met hoge bloeddruk of ontstekingen.
- Vitamine D helpt het lichaam calcium beter op te nemen. In combinatie met calciumsupplementen kan het “goede” cholesterol (HDL) verhogen en de bloeddruk verlagen, wat het risico op boezemfibrilleren vermindert.
- Vitamine D helpt bij het reguleren van een systeem dat belangrijk is voor het beheersen van de bloeddruk. Op deze manier kan vitamine D bijdragen aan het verlagen van de bloeddruk en het risico op boezemfibrilleren.
De rol van vitamine D in het lichaam
Vitamine D is een belangrijke voedingsstof die we kunnen binnenkrijgen via voeding, zoals vette vis, melk en champignons, of via zonlicht. Vitamine D speelt verschillende belangrijke rollen in ons lichaam, zoals:
- Het bevorderen van de opname van calcium voor sterke botten.
- Het ondersteunen van normale spiergroei.
- Het helpen reguleren van de bloeddruk.
- Het beïnvloeden van de groei van cellen in bloedvaten.
- Het helpt bij ontstekingsprocessen.
Een tekort aan vitamine D kan leiden tot problemen zoals stijfheid van de bloedvaten en andere hart-gerelateerde aandoeningen. Daarom is deze vitamine zo belangrijk voor de gezondheid van het hart.
Hoe vitamine D de calciumopname verhoogt
Vitamine D bevordert de opname van calcium in de darmen. Vaak worden vitamine D en calcium samen aangeraden om het effect te versterken. Onderzoek heeft aangetoond dat calciumsupplementen de hoeveelheid “goede” cholesterol (HDL) verhoogt en de bloeddruk verlaagt. Het is dus belangrijk om voldoende vitamine D binnen te krijgen, omdat vitamine D deze positieve effecten kan versterken.
Omdat vitamine D helpt bij de opname van calcium in de darmen, wordt het vaak samen met calcium voorgeschreven om dit effect te versterken. Hoewel een hogere concentratie calcium in het bloed mogelijk het risico op hart- en vaatziekten kan verhogen, lijkt dit bij voedingssupplementen niet het geval. Een onderzoek heeft aangetoond dat calciumsuppletie (1 gram calcium citraat per dag) positieve effecten kan hebben op het vetgehalte in het bloed van menopauzale vrouwen, waarbij het “goede cholesterol” (HDL) met 7% toenam. Een uitgebreide review van 42 studies toonde aan dat systolische bloeddruk met 1,44 mm Hg daalde en diastolische bloeddruk met 0,84 mm Hg. Vitamine D kan deze positieve effecten verder bevorderen, maar er is meer onderzoek nodig.
Laag HDL-cholesterol is verbonden met een verhoogd risico op boezemfibrilleren, waardoor de positieve effecten van calciumsuppletie en de ondersteunende rol van vitamine D erg interessant zijn.
Hoe vitamine D de bloeddruk beïnvloedt
De belangrijkste rol van vitamine D voor de gezondheid van het hart is het reguleren van een systeem dat de bloeddruk controleert, ook wel het renine-angiotensine-aldosteron systeem (RAAS). Zoals te zien is in de afbeelding, speelt dit systeem een rol bij het reguleren van de bloeddruk. Renine, dat door de nieren wordt aangemaakt, activeert angiotensine. Dit verhoogt de bloeddruk door het vasthouden van natrium en water, en vitamine D lijkt dit proces te remmen. Onderzoek laat zien dat lagere niveaus van vitamine D samenhangen met hogere niveaus van angiotensine en renine. Mensen met een vitamine D-tekort kunnen een hogere activiteit van dit systeem ervaren. Dat kan de bloeddruk verhogen en de relatie tussen vitamine D en bloeddrukregulatie benadrukken.
Hoge bloeddruk is een bekende risicofactor en aandoening die vaak samen voorkomt met boezemfibrilleren. Daarom kunnen de regulerende effecten van vitamine D op het RAAS zeer voordelig zijn voor patiënten met boezemfibrilleren.

Ontstekingsremmende effecten van vitamine D
Vitamine D helpt het immuunsysteem te reguleren door immuuncellen in staat te stellen lokale niveaus van calcitriol te beheersen. Calcitriol is de actieve vorm van vitamine D die het gedrag van immuuncellen kan veranderen en ontstekingsremmende effecten kan veroorzaken. Voldoende vitamine D is verbonden met hogere niveaus van ontstekingsremmende stoffen (IL-4 en IL-10) en lagere niveaus van ontstekingsbevorderende stoffen (IL-1 en IL-6). Daarentegen wordt een tekort aan vitamine D geassocieerd met chronische ontsteking, oxidatieve stress en littekenvorming. Dit kan leiden tot hartproblemen, waaronder hartfalen.
Hoewel de exacte verbanden tussen ontsteking en boezemfibrilleren nog niet helemaal duidelijk zijn, is er een sterke associatie tussen deze twee. Ontsteking wordt ook beschouwd als een risicofactor voor boezemfibrilleren.
Hoe een tekort aan vitamine D het risico op boezemfibrilleren kan beïnvloeden
Uit onderzoek blijkt dat een tekort aan vitamine D samenhangt met een verhoogd risico op boezemfibrilleren. Een studie in Finland liet zien dat suppletie de gevallen van boezemfibrilleren met 27% verminderde bij mensen met voldoende vitamine D. Suppletie is het aanvullen van voedingsstoffen met supplementen, zoals vitaminen en mineralen, om tekorten te verhelpen en de gezondheid te verbeteren.
Er is geen specifieke dosering vitamine D-supplementen aanbevolen voor mensen met boezemfibrilleren. De algemene dagelijkse aanbevolen hoeveelheid voor volwassenen ligt tussen de 15-20 microgram (mcg).
Gelet op de positieve effecten van vitamine D op de hartgezondheid, kan suppletie een gemakkelijke en nuttige manier zijn om het risico op boezemfibrilleren te verlagen.
Wat zijn jouw ervaringen als het gaat om boezemfibrilleren en vitamine D inname? Deel jouw ervaringen op ons forum.
References
Nso, N., Bookani, K. R., Metzl, M., & Radparvar, F. (2020). Role of inflammation in atrial fibrillation: A comprehensive review of current knowledge. Journal of arrhythmia, 37(1), 1–10. DOI: 10.1002/joa3.12473
Peruzzu, D., Dupuis, M. L., Pierdominici, M., Fecchi, K., Gagliardi, M. C., Ortona, E., & Pagano, M. T. (2022). Anti-Inflammatory Effects of 1,25(OH)2D/Calcitriol in T Cell Immunity: Does Sex Make a Difference? International journal of molecular sciences, 23(16), 9164. DOI: 10.3390/ijms23169164
Aronow W. S. (2017). Hypertension associated with atrial fibrillation. Annals of translational medicine, 5(23), 457. DOI: 10.21037/atm.2017.10.33
Ajabshir, S., Asif, A., & Nayer, A. (2014). The effects of vitamin D on the renin-angiotensin system. Journal of nephropathology, 3(2), 41–43. DOI: 10.12860/jnp.2014.09
Zarzour, F., Didi, A., Almohaya, M., & Kendler, D. (2023). Cardiovascular Impact of Calcium and Vitamin D Supplements: A Narrative Review. Endocrinology and metabolism (Seoul, Korea), 38(1), 56–68. DOI: 10.3803/EnM.2022.1644
Reid, I. R., Mason, B., Horne, A., Ames, R., Clearwater, J., Bava, U., Orr-Walker, B., Wu, F., Evans, M. C., & Gamble, G. D. (2002). Effects of calcium supplementation on serum lipid concentrations in normal older women: a randomized controlled trial. The American journal of medicine, 112(5), 343–347. DOI: 10.1016/s0002-9343(01)01138-x
Chin, K., Appel, L. J., & Michos, E. D. (2017). Vitamin D, Calcium, and Cardiovascular Disease: A”D”vantageous or “D”etrimental? An Era of Uncertainty. Current atherosclerosis reports, 19(1), 5. DOI: 10.1007/s11883-017-0637-2
Laird, E., Ward, M., McSorley, E., Strain, J. J., & Wallace, J. (2010). Vitamin D and bone health: potential mechanisms. Nutrients, 2(7), 693–724. DOI: 10.3390/nu2070693
National Institute of Health, Office of Dietary supplements. Vitamin D, Fact Sheet for Health Professionals. (n.d) Link
Okin, P. M., Hille, D. A., Wachtell, K., Kjeldsen, S. E., Julius, S., & Devereux, R. B. (2020). On-treatment HDL cholesterol predicts incident atrial fibrillation in hypertensive patients with left ventricular hypertrophy. Blood Pressure, 29(5), 319–326. DOI: 10.1080/08037051.2020.1782171
Roffe-Vazquez, D. N., Delgado, A. S. H., Castillo, E. C., Villarreal-Calderón, J. R., Gonzalez‐Gil, A. M., Enriquez, C., … & Elizondo‐Montemayor, L. (2019). Correlation of vitamin D with inflammatory cytokines, atherosclerotic parameters, and lifestyle factors in the setting of heart failure: a 12-month follow-up study. International Journal of Molecular Sciences, 20(22), 5811. DOI: 10.3390/ijms20225811
Liu, X., Wang, W., Tan, Z. et al. The relationship between vitamin D and risk of atrial fibrillation: a dose-response analysis of observational studies. Nutr J, 18, 73 (2019). DOI: 10.1186/s12937-019-0485-8
Virtanen, J. K., Hantunen, S., Lamberg‐Allardt, C., Manson, J. E., Nurmi, T., Uusitupa, M., … & Tuomainen, T. (2023). The effect of vitamin D3 supplementation on atrial fibrillation in generally healthy men and women: the finnish vitamin D trial. American Heart Journal, 264, 177-182. DOI: 10.1016/j.ahj.2023.05.024
Deze bronnen bieden uitgebreide informatie over de relatie tussen vitamine D en boezemfibrilleren, evenals de rol van ontsteking en andere factoren die betrokken zijn bij hartgezondheid.
Ken je iemand voor wie dit interessant is?