Kan een verandering in levensstijl boezemfibrilleren verminderen?

Kan een verandering in levensstijl boezemfibrilleren verminderen?
Geschreven door:Prof. Dr. Bianca Brundel ,

Lisa Sluijter heeft als master student van de opleiding Cardiovascular Research aan het Amsterdam UMC, locatie VUmc, voor AFIP in de groep van Prof. Bianca Brundel onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende levensstijlen aanpassingen (interventies) op boezemfibrilleren.

Levensstijl interventies zijn drastische veranderingen in de manier van leven van een individu om een bepaald probleem op te lossen. Voor haar onderzoek heeft zij zich gericht op de effecten van lichamelijke activiteiten en specifieke diëten op klachten in patiënten met boezemfibrilleren.

Het blijkt uit diverse studies dat verschillende levensstijl interventies  boezemfibrilleren kunnen helpen voorkomen, maar ook klachten door boezemfibrilleren kunnen helpen verminderen. Levensstijl interventies met een gunstig effect zijn o.a.

Aan de andere kant is gevonden dat

  • laag vitamine D
  • laag magnesium
  • laag kalium niveau in het bloed, het risico op en de ontwikkeling van boezemfibrilleren juist kan verhogen.

Alle uitkomsten van de gevonden studies staan in Tabel 1 en 2. Tabel 1 betreft de resultaten van de algemene dieet overwegingen: calorie restrictie, voedingsstoffen en culturele dieet patronen. In Tabel 2 staan de uitkomsten van de studies die de relatie tussen boezemfibrilleren en lichamelijke activiteit onderzochten. De resultaten staan gesorteerd op licht tot gemiddelde lichamelijk beweging en hoog intensieve activiteiten.

 

Gewichtsverlies, consumptie van vis en visolie en een Mediterraan dieet verminderen klachten van boezemfibrilleren

 

Studies laten zien dat gewichtsverlies – door middel van calorie restrictie bij zwaarlijvige patiënten met boezemfibrilleren – positief kan werken. Gewichtsverlies zorgt ervoor dat deze patiënten minder episodes van de ritmestoornis ervaren.

Verder kwam naar voren dat bepaalde voedingsstoffen belangrijk zijn in de preventie van boezemfibrilleren. Zo zou een laag level van vitamine D, magnesium en kalium kunnen bijdragen aan een verhoogd risico op het krijgen van boezemfibrilleren. Of inname van deze voedingsstoffen de klachten van boezemfibrilleren ook kan verminderen is nog onduidelijk. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat de veelvuldige consumptie van vis of visolie kan helpen om het aantal episodes van boezemfibrilleren te verminderen.

Verder is gevonden dat specifieke culturele diëten kunnen helpen om het risico op boezemfibrilleren te verlagen. Uit onderzoek is gebleken dat een Mediterraan dieet met een hoge consumptie van groenten, fruit, granen, olijfolie en een gemiddelde inname van rode wijn kan leiden tot een verlaagd risico op het krijgen van boezemfibrilleren.

 

Per dag 30 minuten wandelen verlicht de klachten in patiënten met boezemfibrilleren

Ook de gradaties van lichamelijke activiteit kunnen een verschillend effect hebben op het verminderen van klachten in patiënten met boezemfibrilleren. Diverse studies laten zien, dat een licht tot gemiddeld intensieve activiteit bijdraagt aan een verlaging in het risico om boezemfibrilleren te ontwikkelen. Wanneer patiënten 30 minuten per dag gaan wandelen  hebben zij minder klachten door boezemfibrilleren en ging de kwaliteit van leven aanzienlijk omhoog.

Aan de andere kant laten veel observationele studies bij atleten zien, dat zeer intensieve sporten of langdurige uithoudingssporten alleen maar kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van boezemfibrilleren. Onder deze activiteiten vallen (marathon) rennen, mountainbiken en atletische sporten op professioneel  niveau. In deze mensen is gevonden dat het risico op het ontwikkelen van boezemfibrilleren juist toeneemt bij een stijging van lichamelijke activiteit.

“Ik hoop dat patiënten met boezemfibrilleren baat zullen hebben bij levensstijl interventies” – Lisa

Al met al, is dit voor Lisa een zeer leerzame literatuur studie geweest met interessante en hoopgevende bevindingen voor patiënten met boezemfibrilleren, die zij graag deelt! Lisa hoopt uiteindelijk dat deze informatie gebruikt kan worden voor het opzetten van nieuwe klinische studies waarin deze verschillende levensstijl interventies getest worden in patiënten en uiteindelijk bijdragen aan het tegengaan, maar ook het verminderen van boezemfibrilleren.

Het AFIP team bedankt Lisa voor haar bijdrage en wenst haar veel succes in haar verdere carrière.

Tabel 1 Relatie tussen algemene dieet overwegingen en boezemfibrilleren (BF)

Studie Deelnemers Dieet Parameters Effect Effect  op BF
(A)      Calorie restrictie
Abed, 2013
Therapie
150 deelnemers Gewichtsverlies begeleiding Gewichtsverlies
BF score
ernst van BF score
Patiënten met begeleiding in gewichtsverlies hebben minder last van BF +
Pathak, 2015 Therapie 835 deelnemers Gewichtsverlies begeleiding Gewichtsverlies
BF incidentie door ECG
BF symptomen score
Langdurig gewichtsverlies is geassocieerd met minder last van BF en langere tijd in normaal sinus ritme +
Fioravanti, 2017
Therapie
657 deelnemers Gewichtsverlies begeleiding BF incidentie door ECG Zwaarlijvige patiënten met gewichtsverlies hebben langer BF vrije periodes dan de zwaarlijvige patiënten zonder gewichtsverlies. +
(B)      Voedingsstoffen
Rienstra, 2011
Preventie
The Framingham study, 2930 deelnemers Vitamine D niveau 25-hydroxyvitamin D Geen relatie tussen vitamine D en BF incidentie =
Demir, 2014
Preventie
102 nonvalvular BF patiënten
96 BF patiënten
Vitamine D niveau 25-hydroxyvitamin D Een relatie tussen vitamine D tekort en  BF
Chen, 2014
Preventie
162 nonvalvular persistent BF patiënten Vitamine D niveau 25-hydroxyvitamin D Laag vitamine D niveau is geassocieerd met BF
Qayyum, 2012
Preventie
258 BF patiënten Vitamine D niveau 25-hydroxyvitamin D Geen relatie tussen vitamine D niveau en het type BF =
Khan, 2013
Preventie
The Framingham Offspring study, 3530 deelnemers Magnesium niveau Serum magnesium niveau Een laag serum magnesium niveau is geassocieerd met een hoger risico op BF
Krijthe, 2013
Preventie
The Rotterdam study, 4059 deelnemers Kalium niveau Serum kalium niveau Een laag serum kalium niveau is geassocieerd met een hoger risico op BF
Mozzaffrian, 2004
Preventie
Populatie gebaseerd cohort 4815 deelnemers Consumptie van tonijn, gekookte of gebakken vis, Serum long-chain n-3 vetzuren Consumptie van vis is geassocieerd met een lagere incidentie van BF +
Virtanen, 2009
Preventie
Kuopio Ischemic Heart Disease Risk Factor studie, 2174 men Vis of visolie consumptie Serum long-chain n-3 vetzuren Consumptie van vis of visolie kan tegen BF beschermen +
Brouwer, 2006
Preventie
The Rotterdam Study, 5184 deelnemers Vis of visolie consumptie Serum long-chain n-3 vetzuren Consumptie van vis is niet geassocieerd met het ontstaan van BF =
Berry, 2010
Preventie
Women’s Health Initiative, 44,720 deelnemers Rauwe vis inname Serum long-chain n-3 vetzuren Geen associatie gevonden tussen vis en omega-3 vetzuren inname en de incidentie van BF =
Shen, 2011
Preventie
The Framingham Study, 4526 deelnemers Vis consumptie Serum long-chain n-3 vetzuren Consumptie van vis is niet geassocieerd met het risico op BF =
Kumar, 2012
Therapie
178 deelnemers

 

 

Visolie consumptie, 6g/d Serum long-chain n-3 vetzuren Omega-3 vetzuren suppletie vermindert de herhaling van persistent BF +
Nodari, 2011
Therapie
199 deelnemers

 

Visolie consumptie, 2g/d Serum long-chain n-3 vetzuren Omega-3 vetzuren suppletie vermindert de herhaling van persistent BF +
(C)      Culturele voedingspatronen
Heidemann, 2008
Preventie
72,113 vrouwelijke deelnemers Westers dieet; hoge hoeveelheid van (bewerkt) vlees, gefrituurd eten en zoetigheid Voedingsfrequentie vragenlijst Een Westers dieet is geassocieerd met een hoger risico op sterfte van hart- en vaatziekten
Shimazu, 2007
Preventie
40,547 Japanse deelnemers Japans dieet; soja producten, vis, zeewier, groenten, fruit en groene thee Voedingsfrequentie vragenlijst Het Japanse dieet is geassocieerd met een verlaging van sterfte door hart- en vaatziekten +
Sofi, 2014
Preventie
4,172,412 Mediterrane deelnemers Het Mediterrane dieet; groenten, fruit, granen en een gemiddelde inname van rode wijn bij maaltijden Voedingsfrequentie vragenlijst Het Mediterrane dieet is een gezond dieet in termen voor sterfte door hart- en vaatziekten +
Martinez-Gonzalez, 2014
Preventie
6705 deelnemers Het Mediterrane dieet; verrijkt met noten of extra vergine olijfolie Voedingsfrequentie vragenlijst Het Mediterrane dieet verrijkt met olijfolie verlaagde het risico op BF +

BF; Boezemfibrilleren, ECG; Elektrocardiogram

 

 

 Tabel 2 Relatie tussen lichamelijke activiteit en boezemfibrilleren (BF)

Studie Deelnemers Trainings methode en programma Parameters Effect Effect  op BF
(A)      Licht/gemiddelde lichamelijke activiteit
Thelle, 2013 Preventie 14,734 deelnemers Wandelen of rennen BF incidentie door ECG BF is gelijk in wandelaars en renners. Herhaling van arrhythmias daalde per MET stijging =, +
Lee, 2014
Preventie
309,540  deelnemers Vrijetijd activiteiten BF incidentie door ECG Rennen voor 5 tot 10 minuten per dag, laag tempo is geassocieerd met een verlaagd risico op sterfte voor alle hart- en vaatziekten. +
Mozzaffarian, 2008
Preventie
5446  deelnemers Activiteiten intensiteit Zelf geregistreerde BF BF incidentie is lager tijdens laag tot gemiddelde lichaamsbeweging. +
Drca, 2015
Preventie
36,513 vrouwelijke deelneemsters Niveau van vrijetijd activiteiten BF incidentie door ECG BF risico is lager met een gemiddelde hoeveelheid activiteit. +
Singh, 2006 [25]
Therapie
1180 persistent BF patiënten Zelf geregistreerde lichamelijke activiteiten door deelnemers. Uitoefenen van activiteit, kwaliteit van leven Herstellen en behouden van het sinus ritme door lichamelijke activiteit was geassocieerd met een verhoogde kwaliteit van leven in BF patiënten +
Pathak, 2015
Therapie
308 zwaarlijvige BF patiënten Gemiddelde lichamelijke activiteit, 200 minuten per week Zelf geregistreerde BF Gemiddelde lichamelijke activiteit verlaagde BF last. Herhaling van BF periodes verlaagde en deelnemers scoorde lager op de BF ernstigheidsschaal +
(B)      Zware lichamelijke activiteit
Myrstad, 2014
Preventie
3545 mannelijke deelnemers Langdurige lichamelijke uithoudings-oefening BF incidentie door ECG Langdurige uithoudingsporten zijn geassocieerd met een hoger risico op BF en flutter
Aizer, 2009
Preventie
16,921 deelnemers Hoog niveau van lichamelijke activiteit BF incidentie door ECG Zware lichamelijke activiteiten verhogen kans op BF
Grimsmo, 2009
Preventie
122 deelnemers Hoog intensieve activiteiten BF incidentie door ECG Langdurige uithoudingstrainingen verhoogd kans op BF.

 

 

 

Ken je iemand voor wie dit interessant is?

Gerelateerde artikelen

Onderzoek naar nieuw medicijn tegen atriumfibrilleren

Onderzoek naar nieuw medicijn tegen atriumfibrilleren
Geschreven door: Myrthe ,

Prof. Bianca Brundel ontwikkelt samen met cardiologe Dr. Natasja de Groot nieuwe geneesmiddelen tegen atriumfibrilleren (AF). Een geneesmiddel dat in de experimentele modelsystemen voor atriumfibrilleren goed werkt is GGA (merknaam

Stichting AFIP helpt mee aan studentenparticipatie in burgeronderzoek naar boezemfibrilleren

Stichting AFIP helpt mee aan studentenparticipatie in burgeronderzoek naar boezemfibrilleren
Geschreven door: Myrthe ,

Onderzoeker en mede-oprichter van Stichting AFIP Bianca Brundel ontving samen met universitair docent Elza van Deel een onderwijs subsidieonderwijssubsidie van 10.000 euro. Dit kregen zij als prijs van het VU

5 leefstijlveranderingen als preventie voor boezemfibrilleren

5 leefstijlveranderingen als preventie voor boezemfibrilleren
Geschreven door: Myrthe Kuipers ,

Wist je dat je levensstijl een grote impact heeft op boezemfibrilleren? Veranderingen in je levensstijl spelen niet alleen een belangrijke rol in het voorkomen van boezemfibrilleren, maar verminderen ook de

One thought on “Kan een verandering in levensstijl boezemfibrilleren verminderen?

  1. Hallo.
    Ben al jaren bekend met boezemfibrilleren, gebruik daar ook medicijnen tegen, te weten bisoprololfumaraat 1xdgs 5mg.
    Dit is niet altijd toereikend , erg vervelend. Bovendien kreeg ik vaak last van kramp in mijn benen. Door nu Magnesium 185 mg te gebruiken 3x in de week, lijken mijn klachten aanmerkelijk te verbeteren en zeer prettige bij bijkomstigheid is dat mijn slapen is verbeterd.
    Misschien kunt u dit gebruiken voor uw onderzoek.
    Vriendelijke groet

Geef een reactie