COVID-19 en boezemfibrilleren

Laatste update: 05-12-2022

Welke invloed heeft het coronavirus op mensen met boezemfibrilleren?

Het coronavirus heeft sinds februari 2020 invloed gehad op het leven van iedereen. Begin 2021 is men begonnen met het vaccineren van mensen met een stukje gen van het SARS-CoV-2 virus. De afgelopen twee jaren zijn er diverse onderzoeken gepubliceerd waarin de relatie tussen COVID19 ziekte en vaccinatie op boezemfibrilleren is onderzocht.  Wat zijn nu huidige bevindingen?

Medicijnen bij hoge bloeddruk zijn geen risico

Zoals gezegd komt het coronavirus het lichaam binnen door zich te binden aan het ACE2 eiwit. Hoge bloeddruk middelen zoals ACE-remmers en angiotensine-receptor remmers (ARB) zorgen mogelijk voor meer ACE2. Maar betekent dit ook dat COVID-19 meer cellen kan beschadigen? Studieresultaten laten nu zien dat het gebruik van hoge bloeddruk middelen geen invloed hebben op het ziekteproces van het coronavirus.

De nasleep van het coronavirus met betrekking tot het hart

Mensen kunnen na een besmetting met het coronavirus nog maandenlang klachten hebben. Ook hartklachten komen voor. Die ontstaan voornamelijk doordat bloedvaten dichtgaan door bloedstollingen. Er komt geen zuurstofrijk bloed bij de hartcellen, waardoor het hart minder goed functioneert.

Verder komt het voor dat het lichaam een te heftige immuunreactie geeft op geïnfecteerde cellen. Dit heet een cytokine storm. Deze reactie zorgt voor afbraak van hartcellen en veroorzaakt ontstekingsreacties in het hart. Dit heet ook wel myocarditis.

Boezemfibrilleren na een coronavaccinatie?

Enkele bezoekers van onze website hebben via onze vragenlijst aangegeven dat ze na een corona vaccinatie een aanval van boezemfibrilleren ervaarden. In de medische literatuur zijn inmiddels enkele studies gepubliceerd die dit onderzocht hebben.

Kumar et al. beschrijven de link tussen COVID-19 vaccinatie en het ontstaan van boezemfibrilleren. Zij hebben het ‘Vaccine Adverse Event Reporting System’ (VAERS) in de VS geraadpleegd. Dit is een platform dat vergelijkbaar is met het Lareb in Nederland. Zij beschrijven dat 2611 meldingen zijn gemaakt omtrent het ervaren van boezemfibrilleren na toediening COVID-19 vaccin begin 2022. In de onderstaande tabel zijn de resultaten weergeven.

Het tabel geeft een onderverdeling van het vaccin merk, het effect van de eerste en tweede injectie, het aantal ervaringen van een eerste  boezemfibrilleren aanval en de karakteristieken van de patiënt.

De exacte hoeveelheid nieuwe aandoeningen van boezemfibrilleren, na toediening is onbekend.

Relatie COVID-19 ziekte en vaccinatie met andere hartaandoeningen

Inmiddels zijn er diverse studies te vinden in de medische literatuur, die een relatie tussen de COVID-19 ziekte en vaccinatie en het ontstaan van myocarditis (ontsteking van de hartspier) en pericarditis (ontsteking van het hartzakje) duiden.

Uit de meta-analyse van Voleti et al. (2022) blijkt de relatieve kans op het ontwikkelen van een carditis na het doormaken van een SARS-CoV2-virus infectie groter te zijn dan na een COVID-19 vaccinatie. Dit geldt vooral voor senioren met onderliggende risicofactoren (overgewicht, diabetes en hoge bloeddruk).

Voor jonge en gezonde mensen is de relatieve kans op carditis mogelijk anders. De meta-analyse van Gao et al. (2022) bevat data van ruim 58 miljoen mensen en laat zien dat individuen, van jonger dan 40 jaar, meer kans hebben op het ontwikkelen van een carditis na vaccinatie. Vooral de myocarditis komt voor. Deze kans is groter na een tweede injectie tegenover een eerste of geen injectie. Het relatieve risico is voor mannen hoger dan bij vrouwen.

Wat de lange termijn effecten zullen zijn van een doorgemaakte carditis na de COVID-19 ziekte of vaccinatie weten we nog niet. We weten wel dat een carditis veroorzaakt door het SARS-CoV-2 virus boezemfibrilleren kan veroorzaken (zie bv deze case studie) en dat een carditis ook een risicofactor is voor het ontstaan van boezemfibrilleren.

We lezen graag jouw ervaringen met het COVID-19 vaccin. Deel via AFIP forum en vul deze enquête in. Dat kost je slechts 3 minuten tijd.

Europees Medicijnen Agentschap en COVID-19 vaccins

Voor mensen die wat dieper de materie in willen duiken zijn er naast de wetenschappelijke publicaties (via bv PubMed op te zoeken) ook online databanken beschikbaar die toegang geven tot officiële gegevens over bijvoorbeeld veiligheid van medicijnen en vaccins.

Het Europees Medicijnen Agentschap (EMA) verzamelt deze data over COVID-19 vaccins voor de EU landen

Via onderstaande linkjes kun je per type en merk COVID-19 vaccin de data inzien:

• AstraZeneca
• Janssen
• Moderna (elasomeran)
• Pfizer-BioNTech (tozinameran)
• Novavax (NVX-COV2373)

Via Public Health and Medical Professionals for Tansparancy, kun je ook de uitkomsten van de Pfizer studies inzien. Deze data wordt in fases openbaar gemaakt.