Rol van elektropathologie in atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren is een hartritmestoornis die aan het uitgroeien is tot een wereldwijde epidemie. Het is een ziekte die zich divers kan presenteren; aanvalsgewijs, paroxysmaal atriumfibrilleren, of als een hardnekkige vorm van atriumfibrilleren, persistent atriumfibrilleren, wat moeilijk te behandelen is.

Atriumfibrilleren is een ziekte die wordt gekenmerkt door verschillende stadia. Deze stadia worden bepaald door de ernst en uitgebreidheid van storingen in de elektrische geleiding. Deze wordt veroorzaakt door veranderingen in de hartspier (‘elektropathologie’).

De mate van veranderingen in de structuur van de hartspier, ook wel remodeling genoemd, nemen toe in het verdere verloop van de ziekte. Inzicht in het ontstaan van elektropathologie is belangrijk voor het verbeteren van de behandeling van atriumfibrilleren.

Metingen aan wand van de boezem

Drs. Kharbanda, arts-onderzoeker van de afdeling hart- en longchirurgie en lid van het AFIP-team, doet onderzoek naar geleidingspatronen aan zowel de buitenzijde, het epicard, als binnenzijde, het endocard, van de boezems van het hart. Door middel van metingen tijdens een openhartoperatie worden simultaan het epi- en endocard van de boezems in beeld gebracht.

Verstoorde elektrische geleiding in boezems

De hartspier is een complexe 3-dimensionale structuur met hartspiercellen die bundels vormen en zorgen voor de geleiding van elektrische golven. Dit resulteert in het samentrekken, oftewel contractie,  van de hartspier. Deze bundels kunnen een verbinding vormen tussen het endocard en het epicard.

In een gezonde hartspier worden deze lagen gelijkmatig (synchroon) geactiveerd. Voorgaande studies van het AFIP-team hebben aangetoond dat het endocard en epicard van de boezems van patiënten met atriumfibrilleren juist niet tegelijkertijd, dus asynchroon, worden geactiveerd.

Dit kan resulteren in elektrische golven die oversteken van het endocard  naar het epicard  en vice versa. Deze focale golven, ‘Focal Activation Patterns’ genoemd, kunnen de elektrische geleiding door het hart behoorlijk verstoren. Deze verstoringen in de geleiding kunnen leiden tot het ontstaan of het in standhouden van atriumfibrilleren.

Drs. Rohit Kharbanda: ‘Het kwantificeren van elektropathologie in patiënten is van uiterst belang voor adequate behandeling van atriumfibrilleren en zal resulteren in zorg op maat, waarbij de patiënt centraal staat.’

Criteria voor focale golven

Drs. Kharbanda heeft onderzocht wat er op dit moment bekend is over deze focale golven. De onderzoeksresultaten laten zien dat focale golven zowel in de rechter- als linkerboezem voorkomen zonder duidelijke voorkeursplaatsen.

Een belangrijke limitatie in de huidige kennis is het ontbreken van duidelijke criteria om deze focale golven te identificeren. Het unaniem definiëren van deze focale golven is van groot belang om de atriumfibrilleren te stadiëren en zorg op maat te kunnen leveren.

Wereldwijd is dit de eerste studie die het fenomeen focale golven in kaart heeft gebracht en duidelijke, eenduidige criteria voorstelt om deze focale golven te (gaan) identificeren. Dit zal de eerste stap zijn in een beter begrip van de rol van focale golven in de progressie van atriumfibrilleren. Een verbeterd inzicht zal uiteindelijk leiden tot een betere behandeling van atriumfibrilleren.

Onze grote dank gaat uit naar alle patiënten voor deelname aan onze studies.

De onderzoeksresultaten van Drs. Kharbanda zijn gepubliceerd in het internationale vaktijdschrift Expert Review in Cardiovascular Therapy: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29874118