Vitamine C voorkomt post-operatief atriumfibrilleren

De laatste maanden zijn er enkele overzichts-rapporten verschenen die aantonen dat vitamine C inname vóór een open hart-operatie de kans op het ontwikkelen van post-operatief atriumfibrilleren doet afnemen. Dat klinkt eenvoudig, want  vitamine C is een gangbaar middel en bij iedere drogist en supermarkt verkrijgbaar voor weinig geld.

Post-operatief atriumfibrilleren

Na een open hart-operatie kan atriumfibrilleren ontstaan. Dit gebeurt redelijk vaak, ongeveer bij 40% van de patiënten die een bypass operatie en 60% die een klep operatie ondergaan. Post-operatief atriumfibrilleren stopt gelukkig vaak vanzelf maar kan toch complicaties veroorzaken, zoals een verhoogde kans op het ontstaan van een hersenbloeding, ongemak voor de patiënt (extra medicatie, elektrische cardioversie) en een langer verblijf in het ziekenhuis (1-3).

Onderzoekers hebben laten zien dat post-operatief atriumfibrilleren kan ontstaan doordat tijdens de operatie zich schadelijke zuurstofradicalen en lichte ontstekingsreacties in het hart vormen (4). Vitamine C is een effectief molecuul om zuurstof radicalen en ontstekingsreacties tegen te gaan. Het is dus een logische stap om te testen of vitamine C post-operatief atriumfibrilleren kan voorkomen.

Kan vitamine C post-operatief atriumfibrilleren voorkomen?

Recentelijk zijn er meerdere overzichtsrapporten verschenen die laten zien dat patiënten die 6 dagen zijn behandeld met vitamine C (2 gram de nacht vóór operatie en 1 gram per dag gedurende 5 dagen na operatie) wel 50% minder kans hebben om post-operatief atriumfibrilleren te ontwikkelen dan patiënten die  zijn behandeld met een placebo (1-3). In deze overzichtsrapporten (meta-analysis) zijn de resultaten van 8 tot 11 studies waarin de effectiviteit van vitamine C toediening in het tegengaan van post-operatief atriumfibrilleren, met elkaar vergeleken. Figuur 1 laat een overzicht zien van de studie uitkomsten (3). In deze figuur kun je zien dat van de negen uitgevoerde studies er acht een beschermend effect van vitamine C op het ontstaan van post-operatief atriumfibrilleren laten zien. Bijna alle studies concluderen dan ook dat vitamine C een effectief middel is tegen het ontstaan van post-operatief atriumfibrilleren. Kortom, het lijkt erop dat er een nieuwe toepassing is voor het ‘oude’ middel vitamine C: het tegengaan van post-operatief atriumfibrilleren.

Referenties:

1. Hu X, Yuan L, Wang H, Li C, Cai J, Hu Y, et al. Efficacy and safety of vitamin C for atrial fibrillation after cardiac surgery: A meta-analysis with trial sequential analysis of randomized controlled trials. Int J Surg. 2016;37:58-64.
2. Baker WL, Coleman CI. Meta-analysis of ascorbic acid for prevention of postoperative atrial fibrillation after cardiac surgery. Am J Health Syst Pharm. 2016;73(24):2056-66.
3. Polymeropoulos E, Bagos P, Papadimitriou M, Rizos I, Patsouris E, Tauoumpoulis I. Vitamin C for the Prevention of Postoperative Atrial Fibrillation after Cardiac Surgery: A Meta-Analysis. Adv Pharm Bull. 2016;6(2):243-50.
4. Carnes CA, Chung MK, Nakayama T, Nakayama H, Baliga RS, Piao S, et al. Ascorbate attenuates atrial pacing-induced peroxynitrite formation and electrical remodeling and decreases the incidence of postoperative atrial fibrillation. Circ Res. 2001;89:E32-8.